Zespoły padaczkowe wieku dziecięcego - Wychowanie dziecka, zdrowie dziecka, choroby dziecka - portal dla rodziców

Zespoły padaczkowe wieku dziecięcego

Padaczka (epilepsja) jest jedną z najczęstszych, a u dzieci najczęstszą chorobą układu nerwowego. Jest chorobą przewlekłą, leczenie trwa wiele lat. Niekorzystny wpływ padaczki na społeczne funkcjonowanie chorego dziecka wiąże się z gorszymi wynikami w nauce i trudnościami w kontaktach społecznych.

Napadem padaczkowym nazywamy napadowo występujące zaburzenia w funkcjonowaniu mózgu, objawiające się widocznymi zaburzeniami, zwykle ruchowymi (drgawkami, bezdechem, skurczami mięśni).

Padaczką określa się skłonność do występowania nawracających, nie prowokowanych napadów.  O rozpoznaniu padaczki można mówić tylko wtedy, gdy u chorego wystąpiły co najmniej dwa samoistne napady padaczkowe w odstępie dłuższym niż 24 godziny.

Przyczyny padaczki

Do najczęściej rozpoznawanych przyczyn padaczki należą: urazy czaszki, guzy mózgu, choroby zakaźne i neuroinfekcje, choroby metaboliczne i zwyrodnieniowe, choroby naczyniowe, wady rozwojowe mózgu i inne zaburzenia genetyczne.

Rodzaje zespołów padaczkowych wieku dziecięcego

Zespół Westa – charakteryzuje się często lekoopornością oraz, w przypadku skuteczności leczenia, zahamowaniem rozwoju psychoruchowego.

Zwykle napady rozpoczynają się w pierwszym roku życia, najczęściej między 3 a 7  miesiącem i polegają na uogólnionym, błyskawicznym skurczu mięśni zginaczy, w wyniku czego leżące na plecach niemowlę zgina głowę i tułowia ku przodowi, podciągając kończyny dolne do tułowia, a kończyny górne wyrzucając do przodu.

Napady często występują w seriach liczących 20 – 50 skurczów, zwykle w okresie zasypiania dziecka lub wkrótce po obudzeniu. Napadom mogą towarzyszyć zaburzenia świadomości, niepokój psychoruchowy połączony z głośnym krzykiem oraz ślinotok, nagłe zaczerwienienie twarzy, nadmierna potliwość, wymioty.

Zespół Lennoxa – Gastauta – jest najczęstszą z dziecięcych padaczek lekoopornych, częściej występuje u chłopców.  Ujawnia się u dzieci w wieku od 1 do 8 roku życia. Występują napady:

·          atoniczne – nagła utrata, całkowitej lub częściowej kontroli napięcia mięśniowego i kontroli postawy ciała, co powoduje nagłe upadki dziecka.

·          miokloniczne – nieregularne, nagle występujące skurcze grup mięśniowych, o dużej intensywności.

·          miokloniczno – astatyczne – łączą  cechy obu wyżej opisanych napadów. Stanowią szczególne zagrożenie dla zdrowia, a nawet życia dziecka, ponieważ podczas napadu jest ono narażone na liczne obrażenia ciała, głowy, nosa i ust.

·          nietypowe napady nieświadomości – odznaczają się dłuższym okresem trwania (powyżej 20 sekund, niekiedy tylko częściową utratą świadomości, mniej zaznaczonym początkiem i końcem napadu.

Dziecięca padaczka nieświadomości (piknolepsja) – dotyczy przede wszystkim dziewczynek (60-70%). Napady występują u zdrowych dotychczas dzieci, najczęściej między 3 a 13 rokiem życia.

Zaburzenia świadomości pojawiają się szybko i szybko ustępują. Trwają 5 – 15 sekund i powtarzają się 200 razy dziennie.. Rzadziej napadom towarzyszą mruganie powiek, automatyzm (np. cmokanie). Rozwój umysłowy pozostaje prawidłowy, chociaż mogą występować zaburzenia zachowania.

Łagodna padaczka z centralnoskoroniowymi iglicami (padaczka Rolanda) – stanowi 10-15% wszystkich padaczek u dzieci. Pojawia się w wieku 3 – 13 lat z dodatnim wywiadem rodzinnym w kierunku padaczki. Charakterystyczne są napady ruchowe lub ruchowo – czuciowe obejmujące twarz. Niekiedy zajmują one język, usta, policzek, krtań i gardło, rzadziej kończynę górną. Napady często występują podczas snu lub wybudzenia. Rozwój umysłowy jest prawidłowy.

Młodzieńcza padaczka miokloniczna (zespół Janza) – napady pojawiają się najczęściej między 12 a 18 rokiem życia. 

Oprócz nagle występujących skurczów grup mięśniowych kończyn górnych mogą występować napady  nieświadomości. Napady często wywołane sa brakiem snu, występują krótko po obudzeniu lub podczas senności.

Padaczka odruchowa – napady wyzwalane są bezpośrednim działaniem określonych bodźców czuciowych lub zmysłowych.

Mogą je wywoływać bodźce wzrokowe o typie migającego, jaskrawego światła, np. telewizja, oświetlenia dyskotekowe, jazda wzdłuż szpaleru drzew w słoneczny dzień, mruganie powiek, odbijanie światła od fal morskich, czytanie wyraźnych czarnych liter na białym tle.

Napady charakteryzują się  zwykle nagłą utratą przytomności,  skurczami mięśni, zatrzymaniem oddechu. Skurcz mięśni żuchwy może spowodować przygryzienie języka lub policzka. Po kilku sekundach  następują rytmiczne, gwałtowne skurcze mięśni kończyn i tułowia (około 2 min) i głęboka kilkuminutowa śpiączka.

Mogą wywoływać ją także bodźce słuchowe: pisk, krzyk, szczekanie psa, stukanie drzwiami, dźwięk dzwonka, przejeżdżającego pociągu, karetki pogotowia. Napady charakteryzują się najczęściej utratą świadomości.

Zasady leczenia padaczki

Leczenie padaczki jest procesem przewlekłym, trwającym, po opanowaniu napadów, zazwyczaj od 2 do 5 lat. W tym czasie dziecko wymaga systematycznego, codziennego podawania leków. Nagłe przerwanie leczenia, pominięcie którejś dawki, może zakończyć się napadem lub stanem padaczkowym.

Zachowanie się w czasie napadu

Napad może pojawić się pomimo prawidłowo prowadzonego leczenia. Trzeba wtedy przenieść dziecko w bezpieczne miejsce, ułożyć w pozycji bezpiecznej na boku, z twarzą skierowaną lekko ku podłożu, aby umożliwić swobodny wyciek śliny. Zabezpieczyć przed możliwością urazu w czasie napadu, zdjąć okulary, położyć coś miękkiego pod głowę. Nie należy przytrzymywać chorego w czasie ataku siłą, a także wkładać niczego do ust. Nie należy także cucić uderzając po twarzy lub polewając wodą.

Odniesienia:

Sergiusz Jóźwiak: Dziecko z padaczką w szkole i przedszkolu. 2009

Hasło dodane 2010-05-23 21:03:27 przez Ulinka