Zęby malucha pod specjalnym nadzorem

Mimo że pierwsze zęby u dziecka zaczynają się pojawiać ok. 6 miesiąca życia, odpowiednią higienę jamy ustnej należy mu zapewnić dużo wcześniej. Dbałość o dziąsła zaprocentuje w postaci zdrowych zębów. Zaprocentuje też nauka mycia zębów, bo im prędzej wpoimy dziecku odpowiednie nawyki, tym lepiej uchronimy je przed próchnicą.

Higiena jamy ustnej zaczyna się... w ciąży

O stan uzębienia malucha trzeba zadbać już.. w jego życiu płodowym! Warto uzmysłowić sobie, jak wielki wpływ mają spożywane pokarmy w trakcie ciąży na formowanie się zębów mlecznych i pierwszych stałych trzonowców dziecka. Dieta ciężarnej powinna być bogata w wapń, białko, fosfor i witaminę D, których źródłem są np. produkty pełnoziarniste, ryby, nabiał, jaja, mięso. Przyszła mama powinna natomiast unikać nadmiernego spożycia słodyczy, ponieważ duża ilość węglowodanów w nich zawartych osłabia powstające uzębienie dziecka.

Od 0 do 2 lat

Zanim maluch zacznie ząbkować, należy zatroszczyć się o jego dziąsła. Najlepszym sposobem jest ich przemywanie po karmieniu za pomocą jałowej gazy nasączonej przegotowaną, letnią wodą (najwygodniej jest owinąć nią palec). Tak samo postępujemy z pierwszymi mleczakami, przemywając je z obu stron. Czynność tę wykonujemy delikatnie, ale sprawnie, bezwzględnie przed snem. Oswoimy w ten sposób dziecko z higieną jamy ustnej i zwrócimy mu uwagę na zależność pomiędzy jedzeniem a myciem zębów po nim. Przydatne okażą się akcesoria w postaci gryzaków, które pozwolą niemowlakowi na bezpieczne żucie, gryzienie i przygotują na obecność szczoteczki. Przemywanie dziąseł i pierwszych mleczaków pomaga też złagodzić swędzenie związane z wyrzynaniem się zębów.

Kiedy maluch osiągnie roczek, zaczną się u niego pojawiać boczne ząbki, a na nich bruzdy i guzki. Można je usunąć jedynie szczoteczką, stąd to najlepszy czas na włączenie jej do rytuału higieny jamy ustnej. Delikatne szczotkowanie należy uskuteczniać rano i wieczorem przez 2-3 minuty, nie rezygnując przy tym z przecierania ząbków gazikiem po innych posiłkach. Jeśli dziecko rwie się do samodzielnego mycia, pozwólmy mu na to, lecz bez pasty i bacząc na to, by używało szczoteczki wyłącznie do czyszczenia zębów, a nie np. gryzienia czy ssania. Jaka szczoteczka będzie bezpieczna? Mała, z zaokrąglonymi brzegami, szerokim uchwytem antypoślizgowym i delikatnym, zaokrąglonym na końcach włosiem.

Od 2 lat

Pastę z fluorem można stosować dopiero u dzieci powyżej 3 roku życia, ze względu na ryzyko związane z jej połknięciem, co może być szkodliwe dla tak małego organizmu. Trzeba zwrócić baczną uwagę na etykiety past, ponieważ dla mniejszych dzieci przeznaczone są takie z niską zawartością fluoru, tzn. na poziomie od 500 do 600 ppm, natomiast ośmiolatki i starsze mogą spokojnie używać past o stężeniu tego pierwiastka między 900 a 1000 ppm. Ilość nakładanej pasty dla malucha powinna być wielkości ziarnka grochu, a wcierając pastę w szczoteczkę zminimalizujemy prawdopodobieństwo jej połknięcia przez dziecko.

Jako że maluchy uczą się płukania ust ok. 3 roku życia, młodszym dzieciom powinniśmy po każdym szczotkowaniu przemyć zęby za pomocą zwilżonego wodą wacika. Przy wyborze szczoteczki dla starszych dzieci zwróćmy uwagę na: włókna – muszą być miękkie oraz wielkość – ma być dopasowana do wieku szkraba. Nie zaszkodzi wybrać szczoteczkę z wizerunkami bohaterów bajek, z takim przyborem mycie zębów będzie dla dziecka frajdą. Na rynku dostępna jest szeroka gama kolorowych akcesoriów, smakowych past czy klepsydr mierzących czas mycia. Na szczotkowanie zębów bez nadzoru rodzice mogą pozwolić, gdy dziecko skończy 5-6 rok życia.

Trzylatek ma już pełen garnitur zębów mlecznych. W wieku pięciu-sześciu lat, mleczaki zaczynają wypadać, odsłaniając tym samym zęby stałe. Proces ten może trwać do ok. 12 roku życia. Zęby mleczne należy otoczyć szczególną troską, gdyż są słabiej zmineralizowane niż zęby stałe, a co za tym idzie wyjątkowo podatne na próchnicę, a ich higiena rzutuje na stan zębów stałych.

Nieleczona próchnica u kilkulatków powoduje ból czy nieprawidłowy zgryz, a także ogólne dolegliwości zdrowotne. Aby nie narażać dziecka na nieprzyjemności, należy nauczyć je właściwej higieny jamy ustnej, która zaczyna się od szczotkowania zębów pastą z fluorem.

Na fotelu dentystycznym

Pierwszą wizytę u stomatologa należy odbyć z rocznym maluchem. Nie ma potrzeby biegania po gabinetach dentystycznych z chwilą wyrżnięcia pierwszego zęba. W ramach profilaktyki wskazane są wizyty co ok. 6 miesięcy. Istnieje także opcja zalakowania mleczaków, co skutecznie uchroni je przed próchnicą, zabieg ten wykonuje się na zębach trzonowych.