Parestezje – co to jest i jak wpływa na nasze ciało?

Czym są parestezje?

Jeśli kiedykolwiek przez Twoje ciało przeszło uczucie mrowienia, drętwienia czy tzw. prądu – prawdopodobnie były to właśnie parestezje. To rodzaj nieprawidłowych doznań czuciowych, które mogą pojawić się spontanicznie, bez wyraźnej przyczyny. Często zdarzają się, gdy np. zbyt długo trzymasz nogę w jednej pozycji lub opierasz się na jednym ramieniu. W większości przypadków parestezje są krótkotrwałe i nie stanowią zagrożenia dla zdrowia. Jeśli jednak uczucie mrowienia nie ustępuje i występuje regularnie, może to sygnalizować problemy w obrębie centralnego układu nerwowego. [1]

Przyczyny występowania zaburzeń czucia

Zaburzenia czucia i parestezje mogą wynikać z różnych przyczyn związanych z uszkodzeniem elementów drogi czuciowej, nerwów obwodowych, a także zmian w strukturach mózgu.

Uszkodzenie drogi czuciowej bywa wynikiem urazu (np. wypadku) lub chorób takich jak stwardnienie rozsiane czy zapalenie rdzenia kręgowego. Do uszkodzenia nerwów obwodowych również może dojść wskutek urazu, ale także w przebiegu polineuropatii (np. cukrzyca). Wówczas zaburzenia czucia zlokalizowane są w obszarze ciała zaopatrywanym przez uszkodzony nerw (np. ręka przy uszkodzeniu nerwu promieniowego). Natomiast uszkodzenie kory mózgowej  może być konsekwencją udaru lub urazu głowy.

Zaburzenia czucia zależą od miejsca uszkodzenia układu nerwowego, a ich przyczyny wymagają zazwyczaj diagnozy lekarskiej. [2]

Parestezje – przyczyny

Parestezje mogą występować w różnych lokalizacjach i często miejsce sugeruje przyczynę tych objawów.

• Jeśli parestezje występują w połowie twarzy, bywają wynikiem skurczu naczyń podczas aury migrenowej, napadu padaczkowego lub niedokrwienia mózgu. Jeśli dotyczą całej twarzy, mogą świadczyć o tężyczce lub hiperwentylacji. 

• Nieprawidłowe doznania czuciowe w jednej kończynie górnej mogą wskazywać na zespół cieśni nadgarstka, uszkodzenie nerwów lub napad padaczkowy. Z kolei gdy obejmują obie kończyny górne, bywają objawem neuropatii, stwardnienia rozsianego lub jamistości rdzenia kręgowego.

• Parestezje w tułowiu są charakterystyczne dla objawu Lhermitte’a w stwardnieniu rozsianym. W jednej stronie ciała mogą natomiast sugerować udar lub napad padaczkowy. 

• Parestezje w obrębie kończyn dolnych mogą zwiastować początkową polineuropatię, stwardnienie rozsiane, zespół niespokojnych nóg [1] czy przewlekłą niewydolność żylną. [3]

Jak widzisz, przyczyn może być wiele. Jednak w każdym przypadku, w którym pojawiają się niepokojące objawy parestezji, należy skonsultować się z lekarzem. Specjalista będzie w stanie przeprowadzić odpowiednią diagnostykę. [1]

Jak lekarz przeprowadzi diagnozę?

Diagnostyka parestezji zaczyna się od dokładnego wywiadu lekarskiego. Lekarz najpewniej zapyta o rodzaj, lokalizację i początek objawów, a także o dolegliwości towarzyszące. Możliwe, że sprawdzi historię wcześniejszych urazów, zabiegów chirurgicznych oraz chorób w rodzinie. W następnym kroku zazwyczaj przeprowadzane są testy oceny czucia, w tym reakcje na bodźce dotykowe, termiczne, wibracje i ukłucia, porównując obie strony ciała.

Na podstawie wyników tych testów lekarz może wskazać miejsce uszkodzenia układu nerwowego. W razie potrzeby zaleca dalsze badania, np. rezonans magnetyczny lub tomografię komputerową, by ocenić stan mózgu i rdzenia kręgowego. Często wykonuje się także elektroneurografię, morfologię oraz – w przypadku podejrzenia chorób dziedzicznych – testy genetyczne.[2]

Kiedy drętwienie i mrowienie wymaga konsultacji z lekarzem?

Parestezje, obejmujące uczucie drętwienia, mrowienia, pieczenia lub kłucia, mogą być nie tylko uciążliwe, ale również sygnalizować poważniejsze problemy zdrowotne. W przypadku wystąpienia tych objawów, szczególnie jeśli się utrzymują lub występują regularnie, nie wahaj się jak najszybciej odwiedzić lekarza – zwłaszcza gdy parestezje się nasilają. Konsultacji wymagają również zaburzenia czucia powierzchniowego, które mogą przyjmować postać znieczulicy lub nieznacznych deficytów. W przypadku zaburzeń czucia głębokiego, które objawiają się trudnościami w koordynacji ruchowej, niezgrabnością lub brakiem płynności ruchów, wizyta u lekarza jest absolutnie konieczna. Problemy z czuciem wibracji, choć są trudniejsze do zauważenia, także mogą wskazywać na poważne zaburzenia neurologiczne i powinny być zbadane przez specjalistę. 

Pamiętaj, że wczesne wykrycie problemu czuciowego wynikającego z choroby neurologicznej może poprawić rokowania. [2]

Artykuł na zlecenie marki Diosminex

Źródła:

[1] Parestezje, Interna – Mały Podręcznik, Medycyna Praktyczna: https://www.mp.pl/interna/chapter/B01.IX.A.1.2. [Dostęp online: 21.01.2025]

[2] Wiercińska M., Zaburzenia czucia powierzchniowego i głębokiego, parestezje: przyczyny, objawy i leczenie, Medycyna Praktyczna: https://www.mp.pl/pacjent/objawy/151440,zaburzenia-czucia-powierzchniowego-glebokiego-i-wibracji [Dostęp online: 20.01.2025]

[3] Mościcka, P., Cwajda-Białasik, J., Szewczyk, M. T., & Jawień, A. (2020). Chronic venous insufficiency–clinical manifestation. Leczenie Ran, 16(3), 84-91.

To jest lek. Dla bezpieczeństwa stosuj go zgodnie z ulotką dołączoną do opakowania. Nie przekraczaj maksymalnej dawki leku. W przypadku wątpliwości skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą.

Podmiot Odpowiedzialny:  Bausch Health Poland Sp. z o.o.
Reklama na zlecenie Diosminex.