Gluten w diecie niemowlaka?

Gluten, czyli białko roślinne występujące w owsie, życie, pszenicy i jęczmieniu, pojawia się w naszym codziennym menu w postaci: chleba, bułek, płatków, kasz czy makaronów. U niektórych osób powoduje ono pojawienie się stanu zapalnego w jelitach. Jest on wynikiem nietolerancji glutenu, która ujawnia się już u niemowląt.

W najpoważniejszych przypadkach gluten wywołuję chorobę autoimmunologiczną (czyli taką, w której układ odpornościowy atakuje własny organizm) – celiakię. Choroba ta polega na uszkodzeniu kosmków jelitowych, przez co błona śluzowa staje się gładka, a to utrudnia przyswajanie pokarmów.

U maluszka nietolerancja glutenu objawiać się może:

- bólami brzuszka

- wzdęciami

- gazami

- luźnymi stolcami

To w rezultacie może skutkować utratą apetytu, spadkiem wagi, anemią. Celiakię początkowo może być trudno zdiagnozować, ale – niestety – jest to choroba w wyniku której twoje dziecko będzie musiało być na diecie bezglutenowej do końca życia.

W mleku mamy, jak również w mleku modyfikowanym gluten nie występuje. Bardzo ważne jest zatem to, w jaki sposób wprowadzimy produkty glutenowe do diety malucha. Badania wykazały, iż sposobem na zminimalizowanie ryzyka wystąpienia nietolerancji glutenu i celiakii jest tzw. ekspozycja na gluten, czyli stopniowe oswajanie dziecka z tym białkiem. Dzięki temu organizm maluszka przyzwyczai się do glutenu i łatwiej wytworzy się w nim tolerancja tego składniku pokarmowego.

Jak wygląda ekspozycja na gluten w praktyce? Należy dodawać do posiłków niemowlęcia niewielkie dawki produktów glutenowych codziennie przez określony czas. Schemat ekspozycji na gluten wygląda różnie u dzieci karmionych piersią i mlekiem modyfikowanym.

U maluszków karmionych naturalnie posiłki z glutenem wprowadzamy począwszy od 4. do ukończenia 6. miesiąca życia. W tym okresie mleko mamy wykazuje najsilniejsze właściwości ochronne regulujące proces tolerancji glutenu. Przez ten czas 2 miesięcy zaleca się podawanie dziecku 2-3 g. produktu glutenowego (np. zwykłej kaszy manny ugotowanej na wodzie) na min. 100 ml posiłku raz dziennie.

Dopóki nie zaczniemy rozszerzać diety dziecka o inne pokarmy, możemy dodawać kaszkę do ściągniętego mleka z piersi lub podać ją samą ugotowaną na wodzie.

Jeżeli twoje dziecko jest karmione mlekiem sztucznym, wprowadzanie glutenu składa się z dwóch etapów i trwa od ukończenia 5. miesiąca życia do końca 9. miesiąca. Przez pierwsze 2 miesiące należy podawać 2-3 g produktu glutenowego na 100 ml posiłku (np. dodawać do zupki jarzynowej), a przez 2 kolejne miesiące zwiększyć dawkę do 6 g na 100 ml.

W przypadku karmienia mieszanego oceń, jaka jest proporcja mleka modyfikowanego do mleka naturalnego w dicie twojego dziecka. Jeśli ilość podawanej dziennie mieszanki jest większa niż połowa spożywanego przez maluszka dziennie mleka, stosuj zasady schematu żywienia niemowląt karmionych mlekiem modyfikowanym.

Najnowsze badania wykazały, iż bardzo wczesne wprowadzanie niewielkich ilości glutenu do diety maluszka działa jak szczepionka i może zapobiec nietolerancji oraz celiakii. Po pełnym zalecanym okresie oswajania z glutenem, można podawać dziecku produkty glutenowe bez ograniczeń.

W przypadku zaobserwowania u maluszka bólu brzuszka, utraty apetytu czy innych niepokojących objawów w trakcie ekspozycji na gluten, należy skontaktować się z pediatrą, który powinien skierować dziecko do gastroenterologa. Lekarz zrobi badania krwi oraz w razie potrzeby zleci biopsję jelita cienkiego.

Jeżeli po badaniach u twojego dziecka zostanie zdiagnozowana celiakia, będzie musiało być na diecie bezglutenowej do końca życia. Poza zmianą diety celiakia nie wiąże się na szczęście z innymi problemami! Jeśli będziecie przestrzegać diety, chory na celiakię maluch będzie się rozwijał i funkcjonował tak samo jak jego rówieśnicy.