DLACZEGO SUPLEMENTACJA DIETETYCZNA JEST WAŻNA?

To wszystko powoduje spadek wartości odżywczych pokarmów i wpływa na niedobory witamin,  mikro i makro elementów w naszym organizmach.  Braki te w dłuższym okresie mogą prowadzić do wielu schorzeń i dysfunkcji organizmu.  Możemy oczywiście zaopatrywać się w tzw. żywność ekologiczną, certyfikowaną.  Nie jest to jednak do końca pewne rozwiązanie, ponieważ wody gruntowe, kwaśne deszcze  i inne zanieczyszczenia środowiska nie „wybierają” upraw eko oraz tych uprawianych w sposób przemysłowy. Jedyną, istotną kwestią pozostaje to, iż nie stosuje się w ich produkcji chemicznych nawozów lub w bardzo ograniczony sposób.

CZEGO NIE WIESZ O MAGNEZIE?

Magnez,  obok wapnia, cynku, żelaza zaliczany do najcenniejszych biopierwiastków, pełni w ludzkim organizmie bardzo istotną rolę. Aktywuje, jak dotychczas udało się ustalić, ponad 320 enzymów, jak mówił Prof. Julian Aleksandrowicz, jest „królem życia“.

W organizmie dorosłego człowieka znajduje się średnio 24-35g magnezu (około 0,05 proc. wagi naszego ciała.  Magnez posiada własności strukturotwórcze, bierze udział w konstrukcji błon komórkowych i innych elementów tkanek. Jest  jest czynnikiem wzrostu, decyduje o wydolności naszych układów: kostnego, nerwowego, trawiennego, krążenia, zwalcza miażdżycę, procesy starzenia się, wzmacnia mechanizmy obronne organizmu i jego podatność na powstanie nowotworów. Odgrywa też dużą rolę w syntezie kwasów tłuszczowych (np. otyłość może być skutkiem niedoboru magnezu). Działa pozytywnie na układ nerwowy, odpręża, uspokaja, dzięki czemu nasz mózg może pracować wydajniej. Wykazuje działanie rozkurczające mięśnie, zmniejszające ciśnienie krwi, znoszące arytmię serca, a także przeciwdziała nadkrzepliwości krwi, czy tworzeniu się kamieni nerkowych.

Magnez jest nam potrzebny od urodzenia aż do śmierci. Już na etapie ciąży może warunkować jej przebieg. Niedobór tego pierwiastka u kobiety zachodzącej w ciążę prowadzi często do tzw. nadskurczliwości macicy i poronienia. Świadomie planowane macierzyństwo powinno więc dotyczyć m.in. dobrej suplementacji magnezu na trzy, cztery miesiące przed zajściem w ciążę.. Niedobór magnezu u noworodka może być przyczyną syndromu „nagłej śmierci łóżeczkowej“.

W ekstremalnych przypadkach niedobór magnezu może prowadzić do nagłej śmierci. Jeśli w następstwie silnego stresu dochodzi do znacznego ubytku magnezu (poprzez mechanizm wydzielania amin biogennych w mózgu) występuje skurcz mięśni, w tym mięśnia sercowego, następuje proces niedotlenienia i serce przestaje funkcjonować. Są to zdarzenia sporadyczne, ale dotyczące również ludzi młodych.

BRAK MAGNEZU

Magnez, to jeden z biopierwiastków, którego większość z nas ma w organizmie zbyt mało. Znaczne niedobory obserwuje się szczególnie u młodzieży w wieku szkolnym i ludzi starszych. Niedobór magnezu powstaje m.in. na skutek: szybkich kuracji odchudzających; długotrwałego zażywania leków; przedłużających się sytuacji stresowych, przepracowania, złej atmosfery w domu lub w pracy; stosowania używek - alkoholu, kawy, środków odurzających, anabolików, niektórych lekarstw (antybiotyki, cytostatyki, leki uspokajające i psychotropowe, leki nasenne, doustne środki antykoncepcyjne) oraz tzw. używki energetyzujące.

Objawami niedoboru magnezu mogą być np.: skurcze mięśni łydek; drżenie powiek; bolesny przebieg menstruacyjny; problemy z zaśnięciem; migrena; apatia, brak koncentracji i trudności zapamiętywania. Na niedobory magnezu szczególnie podatne są dzieci, młodzież szkolna, osoby starsze, sportowcy, ludzie ciężko pracujący fizycznie (obfite pocenie się i utrata magnezu przez skórę) oraz ludzie przebywający w bardzo gorącym klimacie.

Ciągły niedobór magnezu generuje procesy chorobowe, np. osteoporozę. W kościach zdrowego człowieka, w ok. 60 procentach zbudowanych z wapnia, którego przyswajanie jest zależne od witaminy D3, a synteza tej witaminy jest magnezozależna, powstają ubytki.

Magnez należy do pierwiastków słabo przyswajalnych. Z pokarmów wchłania się go zaledwie 15-40 proc. Przyswajalność z pożywienia ograniczają m.in.: kwas fitynowy, szczawiowy (jarzyny i otręby zbóż), fosforowy (ryby), wolne nasycone kwasy tłuszczowe (tłuste mięsa i tłusty nabiał). Związki te tworzą z magnezem trwałe połączenia chemiczne, które uniemożliwiają połączenie jonu magnezowego z aminokwasami i jego transfer do krwiobiegu. 

Dzienne zapotrzebowanie na magnez wynosi: dla dzieci do 6. miesiąca życia około 50 mg/24 godz.; dla dzieci do 1. roku życia około 70 mg; dla dzieci do 10 lat 150-250 mg; dla młodzieży 6-10 mg/kg wagi ciała. Dla ludzi pracujących w warunkach ekstremalnych, podejmujących aktywność sportową, np. wykonujących duży wysiłek w wysokiej temperaturze, zapotrzebowanie na magnez może się zwiększać do 15-20 mg/kg wagi ciała. Dla matek ciężarnych i karmiących zapotrzebowanie na magnez waha się od 450-600 mg/24 godziny.

Największe ilości tego pierwiastka występują we wszystkich orzechach, nasionach, mąkach z pełnego przemiału, w soi, nie oczyszczonym ryżu, kaszach, suszonych owocach, dużo magnezu jest również w świeżych warzywach, a śladowe ilości w mięsie i mleku.

W przypadkach zwiększonego zapotrzebowania (m.in. ciąża, ciężka praca fizyczna, sport,  długotrwały wysiłek umysłowy) wskazane jest uzupełnienie diety preparatami suplementującymi.

Przedawkowanie magnezu w codziennej diecie i właściwie stosowanej suplementacji doustnej jest prawie niemożliwe.  W przypadku pacjentów, którzy mają niski poziom magnezu i wapnia, lekarz zaleca zwykle uzupełnianie w pierwszej kolejności wapnia. Otóż nic bardziej błędnego. Uzupełnianie trzeba zacząć od zażywania magnezu, przez pierwsze dwa czy trzy miesiące, ponieważ wapń przy niskim poziomie magnezu źle się przyswaja ze względu na niski poziom witaminy D3, która w organizmie powstaje z udziałem magnezu. Podawanie wapnia w pierwszej fazie uzupełniania niedoborów powoduje, że połączy się on z fosforanami, szczawianami i powstaną kamienie wapniowe osadzające się w nerkach. Jeśli więc zaczniemy uzupełnianie niedoborów od magnezu, to po pierwsze, wapń będzie się lepiej przyswajał i „budował“ kości, a po drugie - nie wytworzą się sole nierozpuszczalne typu szczawiany czy fosforany (powstaną natomiast tzw. jony zespolone, które są rozpuszczalnie w wodzie).

Powiedzenie prof. Juliana Aleksandrowicza, że magnez jest królem życia należy rozumieć dosłownie. To właśnie ten pierwiastek decyduje, jak żyjemy - całkiem dobrze lub źle, ale możemy też przestać żyć, gdy go braknie.

Na rynku mamy dziś wiele preparatów z magnezem. Trzeba jednak wiedzieć jak ich używać i które wybrać. Preparaty z glicerofosforanem magnezu mają najlepszą przyswajalność, jest to najlepiej tolerowana przez organizm forma soli tego pierwiastka, jego biodostępność wynosi 93%.