Kiedy więc osoby cierpiące na niepłodność powinny udać się na terapię psychologiczną?
W każdej sytuacji, kiedy czują, że problem ich przerasta, że nie dają rady go udźwignąć i że skończyły się osobiste zasoby, które do tej pory sprawnie funkcjonowały. Psychoterapia wskazana jest dla osób, które doświadczają nadmiernego lęku czy stanów depresyjnych, związanych z leczeniem niepłodności – a to zdarza się nie tak rzadko, zwłaszcza u kobiet.
Według badań, co trzecia niepłodna kobieta zmaga się z depresyjnymi objawami, a wtedy na pewno warto udać się do psychologa – depresja bowiem także wtórnie nie pomaga w leczeniu niepłodności.
Często do gabinetu trafiają także pary z diagnozą niepłodności idiopatycznej, czyli takiej, w przypadku której nie stwierdzono żadnych biologicznych przyczyn. Wtedy nierzadko sam ginekolog rozkłada ręce i sugeruje, że podłoże może mieć charakter psychogenny.
Jak długo trwa zazwyczaj taka terapia i jaki jest jej cel?
Wszystko zależy od problemu. Jeśli chodzi o wtórne problemy emocjonalne związane z niepłodnością – czyli lęk, depresyjność, uczucie permanentnego stresu – terapia będzie miała często charakter podtrzymujący, wspierający, nastawiony na przeżywanie straty. Pomimo że nie było rzeczywistej utraty, to sam fakt związany ze stratą marzeń, pragnień związanych z posiadaniem dziecka, a także odroczeniem realizacji w roli rodzicielskiej wywołuje szereg emocji podobnych do tych, jakich doświadczamy w żałobie. Stąd taka terapia skupiona będzie na opłakiwaniu, przeżywaniu smutku i przepracowywaniu straty.
Znacznie dłuższa i bardziej głęboka będzie zapewne terapia skupiona na próbie znalezieniu przyczyn emocjonalnych w niepłodności, co zdarza się we wspomnianej już niepłodności idiopatycznej. Często znaczenie mają tu wczesnodziecięce doświadczenia, przeżywanie relacji z własną matką oraz różne konflikty intrapsychiczne. Na to potrzeba dużo czasu, taka terapia może trwać nawet kilka lat.
Czy taka terapia może w efekcie rzeczywiście pozytywnie wpłynąć na efekty leczenia?
Zdecydowanie tak, ale wymaga też cierpliwości i gotowości do odroczenia gratyfikacji. Na efekty psychoterapii czasami trzeba trochę poczekać. No i oczywiście, nie zawsze jest to złoty środek, nawet przy podejrzeniu, że niepłodność ma w konkretnym przypadku silny związek z psychiką.
Izabella Grzyb
Kieruje zespołem w centrum psychoterapii Empatia. W Oddziałach Położniczo-Ginekologicznym z Patologią Ciąży oraz Intensywnej Opieki Neonatologicznej Szpitala Ginekologiczno-Położniczego Ujastek sprawuje psychologiczną opiekę nad pacjentkami w ciąży i okresie okołoporodowym oraz rodzicami dzieci przebywającymi na OION.
Od kilku lat konsultuje także kobiety i pary leczące się z powodu niepłodności w Centrum Medycznym Macierzyństwo.
