Urząd Ochrony Danych Osobowych(UODO) zwraca uwagę rodziców i ostrzega, przed tak ostatnio popularnymi zabawkami z rozszerzoną funkcjonalnością, które muszą łączyć się z internetem za pomocą Bluetooth lub Wi-Fi. Wśród nich są nie tylko inteligentne zegarki, roboty, mini drony, czy dziecięce tablety, ale także na przykład lalki. Zabawki te zbierają informacje z zainstalowanego w zabawce mikrofonu lub kamery i przesyłają je za pomocą łączy internetowych. A wyposażone w technologie rozpoznawania mowy, wchodzą często w interakcje z dzieckiem.
Czasem wiąże się to z bezprawnym gromadzeniem danych o dziecku, co stanowić zagrożenie dla jego prywatności, a także naraża je na problemy związane z cyberprzestępczością - w tym kradzież danych, bezprawne ich użycie bez wiedzy użytkownika czy oszustwo.
To rodzice są zobowiązani, aby sprawdzić działanie i funkcjonalności zabawki, a doczytać w serwisach producenta, jakie dane są przechowywane. Dobrze jest tez porozmawiać wcześniej z dzieckiem i wyjaśnić mu, jak należy właściwie obsługiwać daną zabawkę. Warto tez uświadomić dziecko (jeśli oczywiście jego wiek i zdolności percepcyjne pozwalają), czym grozi przekazywanie danych do Internetu
i jakie niesie to za sobą skutki i następstwa. Warto uczestniczyć w zabawach takimi zabawkami, aby nauczyć dziecko właściwie je obsługiwać i móc kontrolować, w jaki sposób dziecko ich używa.
UODO opublikowała 10 ważnych porad, w których podpowiada na co zwrócić uwagę przed zakupem zabawki i jak prawidłowo ją zabezpieczyć, aby nie zagrażała prywatności dziecka.
Inteligentne zabawki łączące się z internetem: na co uważać? UODO radzi:
1. Upewnij się, że zabawka nie pozwala nikomu się z nią połączyć
Zwróć uwagę, czy parowanie z urządzeniem bluetooth lub łączenie z Wi-Fi wymusza fizyczne naciśnięcie przycisku dostępu do zabawki, albo czy odbywa się to poprzez podanie hasła przez osobę dorosłą. Łącz zabawkę tylko z zaufanymi sieciami Wi-Fi.
2. Sprawdź, jakie dane pobiera producent zabawki
Wiele zabawek sprzedawanych jest z aplikacjami, których używanie wymaga rejestracji w sieci. Podczas instalowania aplikacji wymagane jest podanie szeregu informacji, np.: imię i wiek dziecka, imiona rodziców, adres zamieszkania, lokalizacja, a nieraz także nazwa szkoły, do której uczęszcza dziecko. Zanim przekażesz powyższe dane, upewnij się w jakich celach producent lub inny podmiot prosi o ich podanie oraz czy zakres ten jest niezbędny. W miarę możliwości podaj jak najmniej danych, w adresach mailowych staraj się nie posługiwać imieniem i nazwiskiem.
3. Zmień ustawienia domyślne dostępu do zabawki i podaj minimum danych
Zastosuj silne hasło dostępu lub PIN. Przy zakładaniu profilu użytkownika podaj tylko te dane, które są wymagane do korzystania z usługi – załóż nowy adres e-mail, używany tylko do rejestracji aplikacji zabawek dziecka i używaj pseudonimu zamiast nazwiska i imienia.
4. Dokładnie przeczytaj regulamin dotyczący ochrony danych osobowych i warunki użytkowania
Zwróć uwagę na to, gdzie dane są przechowywane? Kto ma do nich dostęp? Jak są chronione dane przesyłane pomiędzy zabawką a serwerem producenta? Czy dane przekazywane są partnerom producenta? Czy dane przekazywane są do krajów trzecich, o niższych standardach ochrony danych?
5. Sprawdź, w jaki sposób można wyłączyć mikrofon czy kamerę
To jest ważne, ponieważ w przypadku możliwości wyłączenia mikrofonu lub kamery ewentualne nagrywanie odbywa się jedynie w trakcie aktywnej zabawy. W innym wypadku może się zdarzyć, że nagrywanie będzie stale włączone.
6. Zweryfikuj, czy zabawka posiada zabezpieczenia uniemożliwiające osobom trzecim dostęp do mikrofonu lub kamery
To szczególnie ważne, ponieważ z powodu braku odpowiednich zabezpieczeń, ktoś niepożądany może przejąć kontrolę nad zabawką i np. zacznie używać niecenzuralnych treści skierowanych do dziecka. Wystarczy, że ma włączoną funkcję Bluetooth w telefonie.
7. Poinformuj dziecko o wszystkich funkcjonalnościach zabawki
Dzieci również mają prawo do ochrony prywatności, dlatego wytłumacz dziecku, że jego rozmowy z zabawką są nagrywane, a ty dzięki aplikacji możesz je odtwarzać. Uświadom dziecko, że takie zabawki zbierają dane.
8. Zwróć szczególną uwagę, gdzie dziecko bawi się zabawką
Zabawka może zostać zgubiona lub ukradziona, a zapisane na niej dane staną się łatwo dostępne dla osób postronnych.
9. Wyłączaj zabawkę, gdy nie jest używana
Spowoduje to ograniczenie dostępu do danych z zewnątrz i gromadzenia danych przez urządzenie, gdy z niego nie korzystamy.
10. Upewnij się, że zapisane dane mogą zostać usunięte
To szczególnie ważne, gdy zabawka nie będzie już używana. Przywróć wówczas urządzenie do stanu fabrycznego i usuń konto w serwisie producenta.
CZYTAJ TEŻ:
>> Wychowanie dziecka kosztuje 250 tys. zł! Zobacz RAPORT
