Trądzik niemowlęcy podobny jest do trądziku młodzieńczego tylko występuje u znacznie młodszych dzieci, czyli u niemowląt, a nawet noworodków. Na gładkiej skórze maluszka pojawiają się grudki i krostki sprawiając, że skóra staje się nierówna i szorstka, a także zaczerwieniona. Wypryski najczęściej są umiejscowione na nosku, policzkach i czole, mogą też występować na szyi. Częściej problem z tą przypadłością mają chłopcy niż dziewczynki. Przyczyny trądziku niemowlęcego nie są do końca znane.
Trądzik niemowlęcy – objawy
Trądzik niemowlęcy najczęściej pojawia się już u noworodków pomiędzy 2. a 5. tygodniem życia. Zwykle trwa kilka tygodni (zwykle 3-4) po czym samoistnie znika. Skóra na twarzy maluszka staje się wtedy zaczerwieniona i powstają na niej drobne grudki, czasem są one ropne lub mają białą końcówkę. Nie wolno ich wyciskać, ani w żaden mechaniczny sposób oczyszczać. Trądzik niemowlęcy ze względu na swój wygląd często mylony jest z potówkami lub skazą białkową.
Trądzik niemowlęcy a skaza białkowa
Skaza białkowa to alergia na białka mleka krowiego, która może objawiać się zmianami na skórze takimi jak zaczerwienienie, zwłaszcza policzków, szorstkość i wypryski, ale pojawiające się również w zgięciach łokci czy kolan, a nie tylko na twarzy jak w przypadku trądziku niemowlęcego. W przypadku skazy białkowej pojawiają się także inne objawy takie jak biegunki czy wymioty lub intensywne ulewanie, co nie ma miejsca w przypadku trądziku niemowlęcego. Jeśli podejrzewasz, że Twoje dziecko może mieć skazę białkową udaj się do pediatry, który zleci odpowiednie badania.
Trądzik niemowlęcy - przyczyny
Teorii na temat przyczyn powstawania trądziku jest kilka, a główne z nich to przegrzewanie, hormony, geny oraz reakcja obronna skóry. Na przegrzewanie wskazuje umiejscowienie trądziku: na czole, które przykrywa czapeczka czy na policzkach, które stykają się z materacem lub poduszką, gdy dziecko śpi. Są to miejsca szczególnie ogrzewane, a trądzik zwykle jest mniej widoczny, gdy się je schłodzi np. w czasie spaceru w chłodny dzień. Zbyt grube ubieranie dziecka i przegrzewanie go pobudza gruczoły łojowe do wytwarzania większej ilości łoju, który zatyka ujścia porów powodując powstawanie grudek i wyprysków na skórze maluszka.
Drugą przyczyną zdają się być hormony, a szczególnie androgeny, które są odpowiedzialne za męskie cechy takie jak zarost czy niski ton głosu (stąd trądzik częściej występuje u chłopców). Podwyższony poziom androgenów występuje też u kobiet w ciąży oraz jeszcze do kilku tygodni po porodzie. Są one przekazywane dziecku w brzuchu mamy przez pępowinę wraz z substancjami odżywczymi, a następnie już po narodzinach w czasie karmienia piersią razem z pokarmem.
Androgeny mają wpływ na nadmierną pracę gruczołów łojowych, które produkując zbyt duże ilości łoju zatykają ujścia porów skóry i prowadzą do powstawania krostek.
Ta teoria jest bardzo prawdopodobna, ponieważ poziom androgenów u mamy po porodzie stopniowo się zmniejsza, a w tym samym czasie trądzik u noworodka zanika samoistnie.
Wiele wskazuje też na to, że trądzik niemowlęcy występuje z powodu reakcji obronnych wrażliwej skóry maluszka na kosmetyki czy detergenty używane do jego pielęgnacji. Niedojrzała i nieprzystosowana jeszcze do ochrony organizmu skóra dziecka nie umie się obronić przed zbyt intensywną ingerencją z zewnątrz. To może powodować pojawianie się zmian skórnych. Nieprawidłowa pielęgnacja może prowadzić do wysuszenia skóry, która chcąc się nawilżyć produkuje zbyt duże ilości łoju, przez co zatykają się pory skóry, a na jej powierzchni pojawiają wypryski
Trądzik niemowlęcy – leczenie i pielęgnacja
Z powodu nie do końca znanej przyczyny pojawiania się trądziku niemowlęcego nie istnieje określony sposób leczenia go. Nie ma też konieczności leczenia lekami z apteki, ponieważ trądzik zwykle mija samoistnie. Najlepszy sposobem jest więc przeczekanie go, a w tym czasie stosowanie łagodnej pielęgnacji, która nie ingeruje zbytnio w delikatną skórę dziecka.
Nie używaj zbyt wielu kosmetyków, w pielęgnacji noworodka i niemowlaka im mniej tym lepiej.
Buzię maluszka przemywaj codziennie wacikiem zwilżonym w roztworze soli fizjologicznej lub przegotowanej wodzie może być z dodatkiem mydła dla niemowląt, ale nie musi. Nie stosuj żadnych maści przeciwtrądzikowych, ani antybakteryjnych – nie są one potrzebne, a mogą wyrządzić tylko szkodę. Nawilżaj buzię dziecka delikatnym kremem ochronnym przeznaczonym dla niemowląt od 1. dnia życia.
Do kąpieli używaj delikatnych, bezzapachowych płynów i żeli dla niemowląt. Jeśli dziecko ma suchą skórę stosuj emolienty, jeśli nie to nie są one konieczne. Zwracaj też uwagę na materiały z jakich wykonane są ubranka maluszka oraz pieluszki czy kocyki, z którymi skóra dziecka ma bezpośredni kontakt. Wybieraj tylko te z naturalnych materiałów. Do prania ubranek stosuj specjalne proszki i płyny dla niemowląt, które zawierają łagodne i hipoalergiczne składy.
Pamiętaj o tym, aby nie przegrzewać maluszka. Dobieraj ubiór stosownie do temperatury>> Obserwuj dziecko i jeśli zauważysz, że trądzik po kilku tygodniach czy miesiącach nie ustępuje, a stan skóry dziecka się pogarsza zasięgnij porady lekarza pediatry lub endokrynologa. Może się bowiem okazać, że przyczyną zmian są zaburzenia hormonalne lub wspomniana już skaza białkowa.