Kamica żółciowa i jej bolesne objawienie

Żółć produkowana jest w wątrobie, skąd przewodami żółciowymi transportowana jest do woreczka żółciowego. Jest on magazynem, z którego czerpana jest żółć wtedy, gdy jest potrzebna. Zgromadzona w woreczku żółciowym żółć służy do wspomagania trawienia tłustych i ciężkich pokarmów.

Przyczyny tworzenia się kamieni w woreczku są dość złożone. Mogą to być uwarunkowania genetyczne — żółć produkowana przez komórki wątroby zawiera zbyt mało kwasów żółciowych. Skutkiem tego jest zachwianie równowagi między ilością kwasów żółciowych i cholesterolu, który zaczyna się wytrącać i tworzyć złogi. Powstawanie złogów może też być skutkiem niewłaściwego odżywiania i trybu życia, które niepotrzebnie obciążają wątrobę.

Nie każdy wie, że ma

Kamienie w woreczku żółciowym jeszcze nie są powodem do obaw, ani tym bardziej wskazaniem do leczenia farmakologicznego czy chirurgicznego. Kamica żółciowa jest chorobą dość powszechną. Większość chorych nawet nie zdaje sobie sprawy, że ma w woreczku kamienie — dowiadują się o tym przypadkowo np. podczas badania USG jamy brzusznej. Jeśli kamienie nie powodują żadnych dolegliwości, nie trzeba ich usuwać, gdyż prawdopodobnie także w przyszłości kamica będzie przebiegała bezobjawowo, bez wpływu na zdrowie. Taka lekką, bezobjawową formę kamicy ma około 70 procent posiadaczy kamieni.

Ataki bólu po kulinarnych grzechach

Pozostałe 30 procent chorych to osoby, które odczuwają dolegliwości bólowe, a kamienie poważnie dają im się we znaki w postaci kolki żółciowej.

Jest to silny i nagły ból w prawym boku, pod żebrami lub w okolicy pępka, często promieniujący na plecy. Towarzyszą mu najczęściej nudności i wymioty. Ból pojawia się zwykle po tłustym, ciężkim posiłku, wypiciu zbyt dużej ilości alkoholu lub w silnie stresowych sytuacjach. Objawy kolki żółciowej są tak typowe, że wstępną diagnozę można postawić na podstawie samego wywiadu z pacjentem, bez badań diagnostycznych.

Ataki kolki żółciowej są bardzo silne — zwykłe leki przeciwbólowe nie pomagają. Kilkugodzinny ból można złagodzić domowymi sposobami za pomocą termoforu lub ciepłego okładu. Czasem jednak ból jest tak silny, że nie obędzie się bez wizyty lekarza, który zaaplikuje środki przeciwbólowe i rozkurczowe w zastrzyku. Po ustąpieniu bólu trzeba postawić na lekkostrawną dietę. Można też wspomóc wątrobę dostępnymi bez recepty lekami żółciopędnymi.

Krótki zabieg, długa dieta

Ataki bólowe same nie miną i będą się coraz częściej powtarzać, dlatego odczuwający je pacjenci kwalifikują się do cholecystektomii, czyli laparoskopowego usunięcia kamieni wraz z całym pęcherzykiem. Zabieg jest nieskomplikowany, mało inwazyjny, nie wymaga chirurgicznego otwierania jamy brzusznej. Chorzy mogą wyjść ze szpitala nawet następnego dnia po zabiegu, a okres rekonwalescencji jest dużo krótszy niż w przypadku operacji. Po usunięciu pęcherzyka żółciowego obowiązuje ścisła dieta, z lekkostrawnymi posiłkami, ograniczaniem tłuszczu i picia alkoholu.

Pamiętajmy, że kamienie i złogi mogą się tworzyć nie tylko w pęcherzyku, ale też w przewodach żółciowych. Usunięcie woreczka żółciowego nie jest gwarancją, że kamica żółciowa nigdy nie wróci.

Drogie leki, wątpliwe efekty

Alternatywą dla zabiegu chirurgicznego może być farmakoterapia. Lekarz może przepisać specjalne leki doustne, które rozpuszczają złogi żółciowe poprzez zmniejszenie wydzielania cholesterolu z żółcią. Niestety, ta forma leczenia ma sporo minusów. Leki są drogie, a trzeba je przyjmować przez długi czas. Po zakończeniu kuracji nie mamy też żadnej gwarancji, że kamienie nie zaczną tworzyć się na nowo. Co więcej farmakoterapia działa tylko na niewielkie i nieuwapnione złogi. Jeśli mamy duże kamienie, raczej nie obędzie się więc bez zabiegu.

Anna Banaszkiewicz